R(E)TM Stoom en paardentramlijnen (stad)

Onderstaand een chronologische opgave per lijnnummer of letter van de stoom- en paardentramlijnen in het stadsgebied.

DATUM	LIJN	LIJNENLOOP	LIJNINFO	REMISE	BIJZONDERHEDEN
1-10-1879	A	Station D.P.*3 (Stationsplein) – Stationsweg – Diergaardelaan – Coolsingel – Van Hogendorpsplein – Soetensteeg – Soetenbrug – Noordblaak – Beursplein.			*3 Op de koersborden van de trams aangegeven met “Centraal Station”. Deze traditie wordt ook bij de elektrische tram voortgezet. Station D(elftsche) P(oort) wordt pas werkelijk Centraal Station Met ingang van 4 oktober 1953, de datum waarop Station Maas definitief sluit, en de treinen naar en van richting Gouda, Utrecht enz. dit station gaan aandoen. Op die datum vervalt dus ook de naam Station D.P.
17-5-1884	A	Verlengd, volledig traject is nu: Station D.P. (Stationsplein) – Stationsweg – Diergaardelaan – Slagveld – Coolsingel – Van Hogendorpsplein – Boymansstraat –Soetensteeeg – Soetenbrug – Zeevischmarkt – Noordblaak – Beursplein – Gelderschekade – Jan Kuitenbrug – Bolwerk – Willemsbrug – Van der Takstraat – Feyenoord (Van der Takstraat bij Koninginnebrug).
8-6-1901	A	Verlegd: via nieuwe sporen Van Hogendorpsplein in verband met demping Coolvest.
1-1-1902	A	Verlengd, volledig traject is nu: Station D.P. (Stationsplein) – Stationsweg – Diergaardelaan – Slagveld – Coolsingel – Van Hogendorpsplein – Boymansstraat – Soetensteeg – Soetenbrug – Zeevischmarkt – Beursplein – Gelderschekade – Jan Kuitenbrug – Bolwerk – Willemsbrug – Van der Takstraat – Prins Hendrikkade w.z. – Feyenoord (Prinsenhoofd).
15-10-1906	A	Opgeheven	wordt vervangen door elektrische tramlijn 2

25-6-1879	B	Ingesteld: Beursplein – Noordblaak – Zeevischmarkt – Soetenbrug – Soetensteeg – Schiedamschedijk – Vasteland – Schielandsch Hooge Zeedijk*2 – Kievitslaan (Park).			*2 Straatnaam Schielandsch Hooge Zeedijk krijgt bij annexatie Delfshaven door Rotterdam in 1886 v.w.b. het oostelijk gedeelte de naam Westzeedijk.
1-2-1882	B	Opgeheven (gecombineerd met lijn C).

18-1-1880	C	Ingesteld: Schiedamschesingel (Binnenwegschebrug) – Schiedamschesingel – Witte de Withstraat – Eendrachtsweg – Westersingel – Scheepstimmermanslaan – Van Vollenhovenstraat – Westplein – Westerstraat – Willemsplein.
27-5-1880	C	Verlengd, volledig traject is nu: Beursplein – Noordblaak – Zeevischmarkt – Soetenbrug – Soetensteeg – Boymansstraat – Van Hogendorpsplein – Binnenwegschebrug – Schiedamschesingel – Witte de Withstraat – Eendrachtsweg – Westersingel – Scheepstimmermanslaan – Van Vollenhovenstraat – Westplein – Westerstraat – Willemsplein.
1-2-1882	C	Gecombineerd met lijn B: Beursplein – Noordblaak – Zeevischmarkt – Soetenbrug – Soetensteeg – Boymansstraat – Van Hogendorpsplein – Binnenwegschebrug – Schiedamschesingel – Witte de Withstraat – Eendrachtsweg – Westersingel – Scheepstimmermanslaan – Van Vollenhovenstraat – Westplein en alternerend Westplein – Westerstraat – Willemsplein resp. Westplein – Parklaan – Westerlaan (Park).
17-5-1884	C	Opgeheven (gecombineerd met lijn E).

1-6-1879	D	Ingesteld: Jonker Fransstraat (Crooswijkschekade) – Jonker Fransstraat – Heerenstraat – Meent – Gedempte Binnenrotte (Leidscheveer). 1*			*1 De bij de paarden- en stoomtramlijnen gebezigde lijnletters zijn gebaseerd op zoals die lijnen in de concessies zijn aangeduid. Of de initialen van de exploiterende maatschappij wordt gebruikt.
3-6-1879	D	Verlengd, volledig traject is nu: Jonker Fransstraat (Crooswijkschekade) – Jonker Fransstraat – Heerenstraat – Meent – Gedempte Binnenrotte – Groote Kerkplein – Steiger – Groote Markt.
1-5-1887	D	Verlengd, volledig traject is nu: Jonker Fransstraat (Crooswijkschekade) – Jonker Fransstraat – Heerenstraat – Meent – Gedempte Binnenrotte – Groote Kerkplein – Steiger – Groote Markt – Moriaanstraat – Moriaansplein – Westnieuwland – Beursplein – Gelderschekade – Jan Kuitenbrug – Bolwerk – Boompjes – Boompjes (Terwenakker).
06-4-1896	D	Verlengd, volledig traject is nu: Noordsingel w.z. (bij Bergstraatbrug) – Noordsingel w.z. – Hofkade* – Noordplein – Noorderbrug – Jonker Franstraat – Heerenstraat – Meent – Gedempte Binnenrotte – Groote Kerkplein – Steiger – Groote Markt – Moriaanstraat – Moriaansplein – Westnieuwland – Beursplein – Gelderschekade – Jan Kuitenbrug – Bolwerk – Boompjes – Boompjes (Terwenakker).			*Straatnaam Hofkade in 1902 gewijzigd in Noordplein (na demping van gedeelte Noordsingel).
24-4-1896	D	Verlengd, volledig traject is nu: Zwartjanstraat (Oost-Blommersdijkscheweg) – Zegwaardstraat – Bergstraat – Bergstraatbrug – Noordsingel w.z. – Hofkade – Noordplein – Noorderbrug – Jonker Fransstraat – Heerenstraat – Meent – Gedempte Binnenrotte – Groote Kerkplein – Steiger – Groote Markt – Moriaanstraat – Moriaansplein – Westnieuwland – Beursplein – Gelderschekade – Jan Kuitenbrug – Bolwerk – Boompjes – Boompjes (Terwenakker).
1-6-1896	D	Verlengd, volledig traject is nu: Schoonoordstraat – Benthuizerstraat – 3^e Pijnackerstraat – Zwartjanstraat – Zegwaardstraat – Bergstraat – Bergstraatbrug – Noordsingel w.z. – Hofkade – Noordplein – Noorderbrug – Jonker Fransstraat – Heerenstraat – Meent – Gedempte Binnenrotte – Groote Kerkplein – Steiger – Groote Markt – Moriaanstraat – Moriaansplein – Westnieuwland – Beursplein – Gelderschekade – Jan Kuitenbrug – Bolwerk – Boompjes – Boompjes (Terwenakker).	Traject Zwartjanstraat tussen Bergweg en Zegwaardstraat vervalt hiermee. Sporen zijn vermoedelijk direct verwijderd.
28-11-1906	D	Opgeheven	Vervangen door elektrische tram lijn 3.

25-10-1879	E	Ingesteld: Oostzeedijk (Hoflaan) – Oostplein – Nieuwe Haven n.z. – Poppenbrug – Nieuwe Haven (Sleepersvest).	Beperkte dienst: op maandag en dinsdag wordt in verband met marktdrukte standplaats ingenomen op Nieuwe Haven n.z. bij Pakkenbrug.
1-9-1882	E	Tijdelijk ingekort: in verband met vernieuwing Poppenbrug tot traject Oostzeedijk – Oostplein
1-11-1882	E	Normaal traject Oostzeedijk – Nieuwe Haven n.z. (Sleepersvest) hersteld.	Op maandag en dinsdag tot Nieuwe Haven n.z. bij Pakkenbrug.
1-1-1883	E		Op maandag en dinsdag ook standplaats Nieuwe Haven n.z. bij Sleepersvest.
17-5-1884	E	Gecombineerd met lijn C: Oostzeedijk (Hoflaan) – Oostplein – Nieuwe Haven n.z. – Poppenbrug – Nieuwe Haven n.z. – Sleepersvest – Mosseltrap – Kleine Draaisteeg – Beursplein – Noordblaak – Zeevischmarkt – Soetenbrug – Soetensteeg – Boymansstraat – Van Hogendorpsplein – Binnenwegschebrug – Schiedamschesingel – Witte de Withstraat – Eendrachtsweg – Westersingel – Scheepstimmermanslaan – Van Vollenhovenstraat – Westplein en alternerend Westplein – Westerstraat – Willemsplein resp. Westplein – Parklaan – Westerlaan (Park).
1-5-1887	E	Uitsluitend nog diensten op traject Oostzeedijk – Park. Alternerend rijden naar Willemsplein vervallen. Traject Westplein – Willemsplein opgenomen in lijn F.
1-1-1894	E	Verlegd: via Oostzeedijk – Admiraliteitsstraat – Admiraliteitskade – Nieuwe Haven n.z. in plaats van Oostzeedijk – Oostplein – Nieuwe Haven n.z.
8-6-1901	E	Verlegd via nieuwe sporen Van Hogendorpsplein in verband met demping Coolvest. Tevens vervalt Binnenwegschebrug.
19-9-1905	E	Opgeheven	Vervangen door elektrische tramlijn 1.

4-2-1880	F	Ingesteld: Oostplein – Oostvest* – Goudschesingel – Boschje – Couwenburgscheiland – Langebrug – Hofplein – Schiebrug – Slagveld – Diergaardelaan – Stationsplein.			*Na demping van gedeelte Oostvest rond 1888 krijgt dit gedeelte de naam Oostvestplein en later Goudschesingel.
21-1-1883	F	Verlengd, volledig traject is nu: Station Rhijnspoor* (Oosterkade) – Spoorwegstraat – Nieuwe Oostbrug – Oostmolenwerf – Oude Oostbrug – Oostplein – Oostvest – Goudschesingel – Boschje – Couwenburgscheiland – Langebrug – Hofplein – Schiebrug – Slagveld – Diergaardelaan – Stationsweg – Station D.P. (Stationsplein).			*Station Rhijnspoor wordt bij de overname van de Nederlandsche Rhijnspoorweg-Maatschappij door de Maatschappij tot exploitatie van Staatsspoorwegen, per 15 oktober 1890, herdoopt in Station (Rotterdam) Maas.
1-5-1887	F	Verlengd, volledig traject is nu: Station Rhijnspoor (Oosterkade) – Spoorwegstraat – Nieuwe Oostbrug – Oostmolenwerf – Oude Oostbrug – Oostplein – Oostvest – Goudschesingel – Boschje – Couwenburgscheiland – Langebrug – Hofplein – Schiebrug – Slagveld – Diergaardelaan – Stationsweg – Stationsplein – Kruisstraat – Kruiskade – Mauritsweg –Eendrachtsweg – Westersingel – Scheepstimmermanslaan – Van Vollenhovenstraat – Westplein – Westerstraat – Willemsplein.
25-10-1906	F	Opgeheven	Vervangen door elektrische tramlijn 4.

28-12-1887	Hb				Met ingang van deze datum wordt bespanning voor de paardentrams geleverd door de R.T.M.
29-12-1882	Hb	Ingesteld: Hillegersberg (Dorpsstraat) – Bergweg2 – Oost-Blommersdijkscheweg3 – Schiekade o.z. – Hofplein.	Deze smalsporige lijn wordt geëxploiteerd door de Schielandsche Tramweg-Maatschappij (SlTm)		2 Straatnaam Bergweg in Hillegersberg wordt in 1916 gewijzigd in Straatweg. 3 Straatnaam Oost-Blommersdijkscheweg wordt in 1897 gewijzigd in Bergweg.
	Hb	Opgeheven

7-8-1884	IJSM	Ingesteld stoomtramlijn: Overschie (Rotterdamsche Rijweg bij Dorpsstraat) – Rotterdamsche Rijweg – Schans – Schieweg – Schiekade w.z. – Slagveld.			Deze smalsporige lijn wordt geëxploiteerd door de IJsel Stoomtramweg-Maatschappij (IJ.S.M.).
18-6-1890	IJSM	Stoomtramlijn ingekort: tot traject Overschie – Schieweg (gemeentegrens Overschie/Rotterdam bij Heulbrug).	Dit n.a.v. een ernstig ongeval dat heeft plaatsgevonden op de Schiekade bij het spoorwegviaduct.
2-8-1890	IJSM	Stoomtramlijn opgeheven (vervangen door tijdelijke omnibuslijn, exploitatie door de R.T.M.).

12-10-1903	Nb	Ingesteld: Van Oldenbarneveltstraat (Coolsingel) – Van Oldenbarneveltstraat – Mauritsweg – Nieuwe Binnenweg – Duyststraat.
21-6-1904	Nb	Verlengd, volledig traject is nu: Beursplein (met rondrijden via lus Beursplein – Kolkkade – Oudehavenkade – Gelderschekade – Beursplein, niet voor passagiers) – Noordblaak – Zeevischmarkt – Soetenbrug – Soetensteeg – Boymansstraat – Van Hogendorpsplein – Coolsingel – Van Oldenbarneveltstraat – Mauritsweg – Nieuwe Binnenweg – Duyststraat.
17-12-1906	Nb	Opgeheven	Vervangen door elektrische tramlijn 7.

5-3-1889	OR	Ingesteld omnibuslijn: Oostplein – Hoogstraat – Korte Hoogstraat – Boymansstraat – Van Hogendorpsplein.			Deze omnibuslijn was eerst in exploitatie bij Omnibusdienst Rotterdam.
12-10-1891	OR	Omnibuslijn Oostplein – Van Hogendorpsplein opgeheven.

2-8-1890	Ov	Ingesteld tijdelijk omnibuslijn (ex stoomtramlijn Overschie – Slagveld): Overschie (Rotterdamsche Rijweg bij Dorpsstraat) – Rotterdamsche Rijweg – Schans – Schieweg – Schiekade w.z. – Slagveld.
14-12-1890	Ov	Omnibuslijn opgeheven; vervangen door normaalsporige paardentramlijn.

1-2-1902	Pv	Ingesteld: Schiekade w.z. (Heulbrug) – Schiekade w.z. – Slagveld.	Deze lijn is ingesteld ter versterking van de lijn Overschie – Slagveld.
20-10-1904	Pv	Verlengd, volledig traject is nu: Hoevestraat – Spoorsingel w.z. – Provenierssingel z.z. (terug n.z.) – Schiekade w.z. – Slagveld.	Traject Schiekade tussen Heulbrug en Provenierssingel vervalt hiermee.
27-6-1907	Pv	Opgeheven	Vervangen door elektrische tramlijn 6.

18-9-1902	Sdtm	Ingesteld: Station Schiedam (Stationsplein) – Singel – Emmaplein – Broersvest – Koemarkt – Gerrit Verboonstraat – Lange Nieuwstraat – Hoofdstraat – Hoofdplein.	Deze smalsporige lijn wordt geëxploiteerd door de Schiedamsche Tramweg-Maatschappij (Sdtm).
31-12-1917	Sdtm	Opgeheven

9-4-1881	St	Ingesteld stoomtramlijn: Nieuwe Binnenweg (Westersingel) – Nieuwe Binnenweg – Lage Erf – Rotterdamschedijk* (Lange Dijkstraat).			*Straatnaam Rotterdamschedijk in het nog zelfstandige Delfshaven krijgt bij annexatie door Rotterdam in 1886 de naam Havenstraat.
12-1-1882	St	Stoomtramlijn verlengd: Van Oldenbarneveltstraat (Coolsingel) – Van Oldenbarneveltstraat – Mauritsweg – Nieuwe Binnenweg – Lage Erf – Rotterdamschedijk (Lange Dijkstraat).
5-5-1882	St	Stoomtramlijn verlengd, volledig traject is nu: Van Oldenbarneveltstraat (Coolsingel) – Van Oldenbarneveltstraat – Mauritsweg – Nieuwe Binnenweg – Lage Erf – Aelbrechtsbrug – Schielandsch Hooge Zeedijk*1 – Rotterdamschedijk – Schiedam (Koemarkt).	(Traject Lage Erf – Havenstraat (ex Rotterdamschedijk) wordt nog uitsluitend bediend door korttrajectdiensten.)		*1 Straatnaam Schielandsch Hooge Zeedijk wordt na annexatie Delfshaven door Rotterdam in 1886 v.w.b. het gedeelte tussen Aelbrechtsbrug en Hooge Bomen (huidige Marconiplein) gewijzigd in Mathenesserdijk.
20-11-1892	St		Kort-trajectdiensten stoomtramlijn op traject Van Oldenbarneveltstraat – Havenstraat vervallen.
18-4-1902	St	Kleine wijziging: eindpunt Koemarkt verplaatst naar Rotterdamschedijk.
12-10-1903	St	Stoomtramlijn ingekort: tot traject Duyststraat – Schiedam.	Traject Van Oldenbarneveltstraat – Nieuwe Binnenweg vervalt hiermee, en wordt nu als paardentramlijn geëxploiteerd.
17-12-1906	St	Opgeheven

18-12-1892	Wz	Ingesteld: Havenstraat (Lage Erf) – Havenstraat – Westzeedijk – Westzeedijk (Scheepstimmermanslaan).
17-12-1906	Wz	Opgeheven	Vervangen door elektrische tramlijn 7.

(bijgewerkt 11-9-2021)

Dit delen: